ข้อมูลการเมืองญี่ปุ่น


สถานะความสัมพันธ์ ญี่ปุ่น - จีน / ญี่ปุ่น - กลต.

21/10/2015

1. ท่าทีของจีนและ กลต. ภายหลังการประกาศแถลงการณ์ครบรอบ 70 ปีฯ ของ นรม. อาเบะในการรายงานของสื่อญี่ปุ่น


จีน

  • รบ. จีน ยังไม่มีท่าทีที่ชัดเจน แต่มีการเรียกร้องให้ญี่ปุ่นแสดงความขอโทษอย่างจริงใจ ซึ่งน่าจะทำเพื่อลดกระแสของกลุ่มที่ต่อต้านญี่ปุ่นให้เห็นความจริงจังของ รบ. จีน อย่างไรก็ตาม คงต้องติดตามท่าทีและคำกล่าวของ ปธน. จีนที่อาจจะกล่าวเกี่ยวกับเรื่องนี้ในช่วงการจัดงาน Victory over Japan day ต้นเดือน ก.ย. 58
  • สำนักข่าว Xinhua News Agency เรียกร้องผ่านช่องทางการทูตให้สมเด็จพระจักรพรรดิอะคิฮิโตะ (องค์ปัจจุบัน) ขอโทษต่อเหตุการณ์สงครามในอดีต แทนสมเด็จพระจักรพรรดิฮิโระฮิโตะซึ่งยังไม่เคยกล่าวขอโทษต่อประชาชนและ รบ. ของประเทศที่ได้รับความสูญเสียจากการกระทำของญี่ปุ่น ซึ่ง รบ.ญี่ปุ่น โดย ลขธ. ครม. และ รมว. กต. แสดงความไม่พอใจเป็นอย่างยิ่ง และกล่าวว่า เป็นการขัดขวาง คสพ. ที่กำลังจะดีขึ้น

กลต.

  • ปธน. ปัก ได้มีแถลงการณ์ในงานครบรอบ 70 ปี หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 เมื่อวันที่ 15 ส.ค. 58 ที่กรุงโซล ซึ่ง รบ.ญี่ปุ่น และสื่อญี่ปุ่นเห็นว่าเป็นแถลงการณ์ที่มีท่าทีในเชิงบวกต่อแถลงการณ์ของ นรม.อาเบะ โดยสื่อญี่ปุ่นวิเคราะห์ว่า น่าจะเป็นเพราะแถลงการณ์ของ นรม.อาเบะ มี key word 4 คำสำคัญที่ รบ.กลต. เรียกร้องทั้งหมด ได้แก่ การยึดครองดินแดน การรุกราน สำนึกผิด และขอโทษ และระบุว่าได้สืบทอดเจตนารมณ์ของ ครม.ญี่ปุ่น ในอดีต โดยเฉพาะของ อดีต นรม. Murayama และ อดีต นรม. Koizumi นอกจากนี้ ยังเป็นครั้งแรกที่แถลงการณ์ของ นรม.ญี่ปุ่น มีเนื้อหาที่กล่าวถึง comfort women แม้ว่าจะไม่ได้เป็นการระบุโดยตรง ซึ่งทำให้ รบ.กลต. พอใจ

2. พัฒนาการ คสพ. ญป. - จีน

2.1    นรม. อาเบะตัดสินใจไม่ไปเยือนจีนเพื่อเข้าร่วมพิธีสวนสนามในงาน "Victory over Japan Day" ในวันที่ 3 ก.ย. 58 ตามที่ ปธน. สี จิ้นผิง ได้กล่าวเชิญไว้ และจะไม่มีผู้แทนจาก รบ. ญป. รวมถึง ออท. ญป./จีน เข้าร่วมงานดังกล่าวด้วย อย่างไรก็ดี ฝ่ายจีนแจ้งว่าจะมี อดีต นรม. ญี่ปุ่น Tomiichi Murayama เข้าร่วมงาน ทั้งนี้ มีการวิเคราะห์ว่า สาเหตุที่ นรม.อาเบะ ไม่ไปร่วมงาน Victory over Japan Day รบ.ญี่ปุ่น น่าจะเล็งเห็นว่า ไม่สามารถคาดหวังว่าการฟื้นฟู คสพ. กับจีนจากการไปร่วมงานครั้งนี้ และไม่เห็นว่าการไปเยือนจะทำให้คะแนนนิยมของ ครม. นรม. อาเบะกระเตื้องขึ้น จึงเลือกปฏิบัติตามท่าทีของผู้นำสหรัฐฯ และยุโรปที่ตัดสินใจไม่เข้าร่วมงาน นอกจากนี้ นรม. อาเบะยังมีภารกิจสำคัญใน ทปช. รัฐสภาเพื่อผ่านร่าง พ.ร.บ. ความมั่นคง และการเลือกตั้ง ปธ. พรรค LDP ในเดือน ก.ย. 2558
2.2    ญี่ปุ่นและจีนยังคงหาช่องทางที่จะฟื้นฟู คสพ. โดย ญี่ปุ่นจะหาโอกาสให้ผู้นำทั้งสองได้หารือทวิภาคีกันในเวทีการประชุมนานาชาติ เช่น การประชุมสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาติ ปลายเดือน ก.ย. 58 และในการประชุมผู้นำ G20 ที่ตุรกีเดือน พ.ย. 58 ในขณะเดียวกัน จีนก็หวังที่จะฟื้นฟู คสพ. เนื่องจากต้องการความร่วมมือจาก ญป. ด้าน ศก. และการเข้าร่วมธนาคาร AIIB
2.3    ในระหว่างการประชุม รมต. ที่เกี่ยวข้องกับอาเซียนที่กรุงกัวลาลัมเปอร์ เมื่อวันที่ 6 ส.ค. 58 รมว.กต.ญี่ปุ่น ได้หารือทวิภาคีกับ รมว.กต.จีน ซึ่งเป็นการหารือครั้งแรกในรอบ 1 ปี แต่เป็นการหารือกันแล้วเป็นครั้งที่ 5 โดยได้มีการหารือประเด็นต่าง ๆ ได้แก่
  • คสพ.ญี่ปุ่น - จีน ในภาพรวม รมว.กต.ทั้งสองฝ่ายเห็นพ้องที่จะร่วมมือกันเพื่อพัฒนา คสพ.ญี่ปุ่น - จีน ให้ดีขึ้นตามที่ผู้นำทั้งสองฝ่ายได้ตกลงกัน และ รมว.กต.ญี่ปุ่น เสนอว่า โดยที่ใน คสพ.ญี่ปุ่น - จีน มีประเด็นในเรื่องความมั่นคงที่ยังเป็นอุปสรรคอยู่ แต่เห็นว่าทั้งสองประเทศควรพัฒนา คสพ. โดยผ่านหารืออย่างใกล้ชิดเพื่อให้แต่ละฝ่ายฟื้นฟูความไว้วางใจซึ่งกันและกัน เพื่อพัฒนา คสพ.ในเชิงยุทธศาสตร์ระหว่างกันต่อไป
  • ปัญหาการพัฒนาทรัพยากรในทะเลจีนตะวันออก รมว.กต.ญี่ปุ่น เสนอแนวทางในการแก้ไขปัญหาว่า เรื่องนี้ทั้งสองฝ่ายควรปฏิบัติตามข้อตกลงเมื่อเดือน มิ.ย. 51 จึงควรมีการประชุมเรื่องนี้เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ตรงกันและปฏิบัติตามข้อตกลงดังกล่าวโดยเร็วที่สุดและต่อเนื่อง เพื่อหลีกเลี่ยงไม่ให้ฝ่ายจีนดำเนินการพัฒนาทรัพยากรแต่เพียงฝ่ายเดียว
  • สถานการณ์ทะเลจีนใต้ รมว.กต.ญี่ปุ่นได้กล่าวตอบหลังจากที่ รมว.กต.จีน ขอให้ญี่ปุ่นหยุดการวิพากษ์วิจารณ์จีนเกี่ยวกับสถานการณ์ทะเลจีนใต้ว่า ที่ผ่านมาญี่ปุ่นไม่ได้มีความตั้งใจที่จะโจมตีจีนในเรื่องนี้ แต่ญี่ปุ่นเห็นว่าการแก้ไขปัญหาเรื่องนี้จะเป็นโอกาสให้จีนพัฒนาประเทศอย่างสันติ และเห็นว่าการยืนกรานและดำเนินการเพียงฝ่ายเดียวโดยไม่เคารพต่อกฎหมายระหว่างประเทศเพื่อเปลี่ยนแปลงสถานการณ์ในภูมิภาคเป็นสิ่งที่ประชาคมระหว่างประเทศไม่สามารถยอมรับได้ ซึ่งเป็นท่าทีของญี่ปุ่นที่ให้ความสำคัญต่อการยึดกฎเกณฑ์โดยทั่วไป มิได้เจาะจงที่จะโจมตีเฉพาะจีนเพียงฝ่ายเดียว
  • ประเด็นทางประวัติศาสตร์ รมว.กต.ญี่ปุ่นได้กล่าวตอบ รมว.กต.จีน ที่ขอให้ญี่ปุ่นมีท่าทีที่แสดงความรับผิดชอบต่อประวัติศาสตร์อย่างจริงจังว่า นรม.อาเบะจะเป็นผู้ตัดสินใจต่อเนื้อหาในแถลงการณ์ครบรอบ 70 ปี สงครามโลกครั้งที่ 2 ด้วยตนเอง แต่ที่ผ่านมา นรม.ญี่ปุ่นได้แสดงความสำนึกผิดต่อสงครามโลกที่ผ่านมา และญี่ปุ่นได้ยึดมั่นต่อสันติภาพตั้งแต่ภายหลังสงครามโลกจนถึงปัจจุบัน
  • พ.ร.บ.ความมั่นคงของญี่ปุ่น รมว.กต.ญี่ปุ่น อธิบายต่อ รมว.กต.จีน ที่แจ้งว่า จีนกำลังติดตามการพิจารณาร่าง พ.ร.บ.ความมั่นคงของญี่ปุ่นว่า พ.ร.บ. ดังกล่าวไม่ได้มีวัตถุประสงค์ที่จะเปลี่ยนแปลงนโยบายด้านความมั่นคงพื้นฐานของญี่ปุ่นซึ่งให้ความสำคัญต่อสันติภาพและการป้องกันประเทศเป็นหลัก ซึ่งจะพยายามอธิบายเรื่องนี้ให้ทุกประเทศมีความเข้าใจที่ชัดเจนต่อไป

3. พัฒนาการคสพ. ญป. - กลต.

3.1    กลต. เสนอตัวเป็นเจ้าภาพจัดการประชุมผู้นำ 3 ฝ่าย จีน - ญี่ปุ่น - กลต. แต่เดิม รบ. กลต. ประสงค์จะจัดก่อนวันที่ 16 ต.ค. 58 ซึ่งเป็นวันที่ กลต. มีกำหนดหารือทวิภาคีระหว่างผู้นำกับสหรัฐฯ แต่จีนไม่สะดวก จึงคาดว่าน่าจะจัดในช่วงปลายเดือน ต.ค. 58 หรือหลังจากนั้น ทั้งนี้ คาดการณ์ว่า นรม. จีนจะเข้าร่วม และหาก นรม. อาเบะเข้าร่วมจะเป็นครั้งแรกในรอบ 3 ปีที่มีการหารือทวิภาคีกับผู้นำ กลต. และช่วยทำให้ คสพ. 3 ฝ่าย จีน - ญี่ปุ่น - กลต. ดีขึ้น
3.2    ในระหว่างการประชุม รมต. ที่เกี่ยวข้องกับอาเซียนที่กรุงกัวลาลัมเปอร์ เมื่อวันที่ 6 ส.ค. 58 รมว.กต.ญี่ปุ่น ได้หารือทวิภาคีกับ รมว.กต.กลต. ซึ่งเป็นการหารือครั้งแรกในรอบ 1 เดือนครึ่ง นับตั้งแต่การหารือทวิภาคีที่กรุงโตเกียวเมื่อเดือน มิ.ย. 58 โดยได้มีการหารือประเด็นต่าง ๆ ได้แก่
  • ทั้งสองฝ่ายเห็นพ้องที่จะกระชับ คสพ.ระหว่างกันต่อไปแม้ว่าจะมีประเด็นที่เป็นอุปสรรคอยู่บ้าง เช่น ประเด็นปัญหาการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกของมรดกด้านการพัฒนาอุตสาหกรรมของญี่ปุ่นในสมัยเมจิ ซึ่ง รมว.กต.ญี่ปุ่น แจ้งว่า ในญี่ปุ่นมีการวิพากษ์วิจารณ์เรื่องนี้ในเชิงลบ เรื่องนี้มีความสำคัญต่อการเสริมสร้างบรรยากาศของ คสพ. โดยเฉพาะในโอกาสครบรอบ 50 ปี คสพ. ในปีนี้
  • เกี่ยวกับประเด็นทางประวัติศาสตร์ รมว.กต.ญี่ปุ่น ยืนยันว่า นรม.อาเบะ สืบทอดเจตนารมณ์ในเรื่องนี้จาก ครม.ญี่ปุ่นในอดีต และจะยึดมั่นต่อไปจากนี้
  • ทั้งสองเห็นพ้องที่จะพยายามให้มีการหารือผู้นำ 3 ฝ่าย จีน - ญี่ปุ่น - กลต. ภายในปีนี้



Back to the list